Riquirraque Emaúsek Oviedoko garbiketa eta hondakinen bilketa kontratuaren pleguak inpugnatu ditu

6 May 2025

AMALUR REUTILIZA proiektuak argitaratutako azken berrian, administrazio publikoak indarrean dauden araudiak bete ditzaten eskatu genuen.

Erreserbatutako kontratazio publikoak zerbitzu bat esleitzea baino askoz ere eragin handiagoa du: tresna estrategikoa da merkatua gizarteratze, jasangarritasun eta tokiko garapenerantz bideratzeko. Laneratzeko enpresentzat gordetako loteak dituzten lizitazio publikoek tokiko ehuna sendotzen dute, ingurumena babesten dute eta aukera berriak sortzen dituzte gehien behar dutenentzat, beste onura askoren artean.

AMALUR REUTILIZA proiektuak, “D Helburua: Kontratazio publiko arduratsua sustatzea” izeneko jardunaren bidez, bultzatu nahi ditu bai hondakinen eta lurzoru kutsatuen 7/2022 Legea (ekonomia zirkular baterako), bai Sektore Publikoko Kontratuen Legea (SPKL), laneratzeko enpresentzako kontratu-erreserbak sustatuz. Proiektuaren garapenean zehar etengabeko harremana izan da arduradun politikoekin, zabalkunde-materialak aurkeztu dira eta jardunaldi teknikoetan parte hartu da, hondakinen kudeaketa laneratzeko enpresen bidez gizarte-, ingurumen- eta ekonomia-garapenerako tresna gisa ezagutarazteko.

Hala ere, AMALUR REUTILIZA proiektuak eragina duen bost autonomia-erkidegotatik askotan ez dira oraindik neurri horiek behar bezala ezarri:

Asturias
Riquirraque Emaús

Euskadi
Emaús Servicios Medioambientales

Murtzia
Traperos Recicla

Galizia
Vivir do Traballo

Huelva
Traperos Huelva

Riquirraque Emaúsek kontratazio-arloko errekurtso berezia aurkeztu du Oviedoko Udalaren garbiketa eta hondakin-bilketako kontratuaren pleguen aurka. Pleguak Sektore Publikoko Kontratazio Plataforman argitaratu ziren (Espediente zk.: CC2025/13), eta ez dute betetzen SPKLren 99. artikuluak ezarritako loteka banaketaren betebeharra, ezta 7/2022 Legearen 19. xedapen gehigarrian jasotako enplegurako enpresentzako erreserba-betebeharra ere.

330 milioi eurotik gorako balioa duen kontratu horrek, aipatutako arrazoiengatik, bazter uzten ditu zerbitzu espezializatuetan esperientzia duten erakunde txikiak, hala nola bolumen handiko hondakinak (altzariak, EEAGAk, etxeko tresnak…) biltzeko eta berrerabiltzeko lanetan dihardutenak. Horrelako jarduerak garatzen dituztenak dira AMALUR REUTILIZA proiektuko laneratzeko enpresak, gizarte-enplegua sortzen dutenak eta ekonomia zirkularra bultzatzen dutenak.

Eskatzen dugu:

Kontratuak loteetan zatitzeko betebeharra bete dadila, Sektore Publikoko Kontratuen 9/2017 Legeak ezarritako moduan. Loteetan zatitzeak aukera ematen du ETEek, kooperatibek, laneratzeko enpresek eta gizarte-ekonomiako erakundeek kontratazio publikora sarbidea izateko.
Tamaina handiko hondakinen eta tresnen bilketaren %50 enplegurako enpresentzat erreserbatu dadila, Hondakinen eta Lurzoru Kutsatuen 7/2022 Legeak agintzen duen bezala. Neurri hau ez da gomendio bat: legezko betebehar bat da.
2025erako hondakinen %5 berrerabiltzeko gutxieneko tasa bete dadila, 26.1.c artikuluan jasotako aginduaren arabera

Gizarteratze-enpresek kontratazio- eta hondakin-kudeaketa legeek aurreikusten duten eragin positiboa biderkatu egiten dute. Entitate horiek eskala handiko kontratu publikoetatik kanpo uzteak, Oviedokoa kasu, ez ditu soilik eskubide legalak urratzen: hondakinen kudeaketa bidezkoagoa, tokikoagoa eta zirkularragoa ere oztopatzen du.

Etorkizuna zirkularra eta soziala da. Kontratazio publikoak guztion onerako eta inklusiorako izan behar dute!

** AMALUR REUTILIZA proiektua Europar Batasunak – NextGenerationEU finantzatzen du, Espainiako Gobernuaren Berreskurapen, Eraldaketa eta Erresilientzia Planaren barruan.

Lanean jarraitzen dugu!